SÂU RĂNG - NGUYÊN NHÂN, DẤU HIỆU VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ HIỆU QUẢ

Sâu răng là tình trạng tổn thương mất mô cứng của răng do quá trình hủy khoáng gây ra bởi vi khuẩn ở mảng bám răng và hình thành các lỗ nhỏ trên răng. Nếu không được điều trị kịp thời, sâu răng có thể gây ra đau răng, nhiễm trùng, mất răng và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Vậy nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị sâu răng là gì? Bài viết này sẽ giải đáp cho bạn.

SÂU RĂNG

Nguyên Nhân Sâu Răng

Sâu răng là kết quả của quá trình vi khuẩn và axit ăn mòn men răng, ngà răng, tấn công tủy răng . Một số nguyên nhân dẫn đến sâu răng có thể kể đến như sau:

Các dạng mảng bám: mảng bám răng là một màng dính trong suốt bao phủ răng. Chúng hình thành do ăn nhiều đường, tinh bột và vệ sinh răng miệng không kỹ. Khi đường và tinh bột không được làm sạch khỏi răng, vi khuẩn sẽ nhanh chóng tấn công bề mặt răng và hình thành mảng bám. Mảng bám trên răng cứng lại bên dưới hoặc bên trên đường viền nướu, hình thành cao răng. Cao răng làm cho mảng bám khó loại bỏ hơn và tạo lá chắn cho vi khuẩn.
Các axit trong mảng bám: axít sản sinh từ quá trình chuyển hoá đường và tinh bột của vi khuẩn trong mảng bám làm mất khoáng chất trong men răng, bên ngoài bề mặt răng. Sự ăn mòn này gây ra những lỗ li ti hoặc lỗ nhỏ trên men răng. Từ vùng men răng bị mòn, vi khuẩn và axit có thể xâm nhập vào lớp tiếp theo là ngà răng. Lớp này mềm hơn men răng và dễ bị tấn công hơn. Ngà răng có các ống nhỏ thông trực tiếp với dây thần kinh của răng gây ra tình trạng nhạy cảm, ê buốt.
Vi khuẩn và axit tấn công tủy răng: khi sâu răng phát triển, vi khuẩn và axit tiếp tục tấn công sâu vào cấu trúc răng, qua ngà răng đến tủy – nơi chứa dây thần kinh và mạch máu. Nướu sưng tấy và bị kích ứng do vi khuẩn, vết sưng lan rộng bên trong răng, dây thần kinh bị chèn ép, gây đau. Cảm giác khó chịu thậm chí có thể lan ra ngoài chân răng đến tận xương.
Sử dụng đồ uống có đường: Đồ uống có đường, như nước ngọt, nước trái cây, trà, cà phê… không chỉ cung cấp nguồn đường cho vi khuẩn tạo ra axit, mà còn có thể chứa các chất tạo màu, tạo vị, tạo chua… làm cho răng bị ố vàng, mòn và sâu. Ngoài ra, đồ uống có đường còn làm giảm lượng nước bọt trong miệng, làm giảm khả năng làm sạch và bảo vệ răng.
Vệ sinh răng miệng không tốt: Vệ sinh răng miệng không tốt là một trong những nguyên nhân chính gây ra sâu răng. Khi không đánh răng và dùng chỉ nha khoa thường xuyên và đúng cách, mảng bám răng sẽ tích tụ trên bề mặt răng và kẽ răng, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và tạo ra axit. Mảng bám răng cũng có thể cứng lại thành cao răng, làm cho răng bị ố vàng, khó làm sạch và tạo ra một lá chắn cho vi khuẩn. Vệ sinh răng miệng không tốt cũng làm giảm sức đề kháng của nướu, làm cho nướu bị viêm, chảy máu và lỏng răng.

Các Gia Đoạn Của sâu Răng

Giai đoạn 1: Giai đoạn đầu tiên của sâu răng xảy ra khi răng tiếp xúc với lượng lớn axit do vi khuẩn mảng bám tạo ra. Khi các mảng bám trên răng không được làm sạch, bề mặt răng sẽ dần dần mất đi các khoáng chất. Sâu răng giai đoạn 1 có thể được phát hiện bằng những đốm trắng nhỏ trên răng, với biểu hiện mất khoáng và men răng.
Giai đoạn 2: Giai đoạn thứ hai của sâu răng là quá trình phá vỡ men răng. Những đốm trắng trên răng do mất khoáng sẽ chuyển sang màu nâu. Đây là dấu hiệu cho thấy lượng khoáng chất và men răng bị mất nhiều hơn. Giai đoạn 2 của bệnh sâu răng khiến men răng suy yếu.
Giai đoạn 3: Bên dưới men răng có mô gọi là ngà răng. Khi men răng bị mòn, để lộ ngà răng. Bởi vì ngà răng mềm hơn men răng nên nhạy cảm hơn. Với tác động của axit do vi khuẩn mảng bám tạo ra nên ngà răng bị phân hủy nhanh. Ngà răng chứa các ống dẫn đến các dây thần kinh của răng, cho nên khi chúng bị phân hủy, bạn sẽ cảm giác ê buốt, đau nhức nhẹ.
Giai đoạn 4: Khi ngà răng phân hủy hoàn toàn sẽ để lộ tủy – phần trong cùng của răng. Các dây thần kinh và mạch máu nằm trong tủy. Khi sâu răng bắt đầu ảnh hưởng đến tủy răng, người bệnh bị kích ứng và sưng tấy, tăng độ nhạy cảm và đau vùng răng bị sâu. Tổn thương tủy sớm có thể được điều trị và phục hồi sức khỏe răng nhưng tổn thương ở giai đoạn trễ có thể phải lấy tủy hoặc nhổ răng.
Giai đoạn 5: Giai đoạn 5 là giai đoạn sâu răng nặng vì tủy bị tổn thương nặng, vi khuẩn lây lan và nhân lên bên trong răng, gần các mạch máu và dây thần kinh, dẫn đến tình trạng viêm tuỷ nghiêm trọng và áp xe răng. Áp xe răng gây đau dữ dội có thể lan vào hàm, chúng cần được điều trị ngay lập tức bằng thuốc kháng sinh, điều trị tủy hoặc tệ hơn nữa là nhổ răng.

các giai đoạn sâu răng

Dấu Hiệu Của Sâu Răng

Các dấu hiệu của sâu răng khác nhau, tùy thuộc vào mức độ và vị trí của chúng. Khi sâu răng mới bắt đầu, người bệnh có thể không có bất kỳ triệu chứng nào cả. Khi sâu răng nặng hơn, nó có thể gây ra các dấu hiệu và triệu chứng như:

Đau răng, đau tự phát hoặc đau xảy ra mà không có nguyên nhân rõ ràng
Răng nhạy cảm, đau nhẹ đến đau khi ăn hoặc uống thứ gì đó ngọt, nóng hoặc lạnh
Người bệnh có thể nhìn thấy lỗ hổng trên răng
Nhuộm màu nâu, đen hoặc trắng trên bất kỳ bề mặt nào của răng
Đau khi cắn

sâu răng gây đau nhức khó chịu

Cách Điều Trị

Sâu răng là một bệnh lý răng miệng thường gặp, có thể gây ra nhiều phiền toái và biến chứng nếu không được chữa trị kịp thời. Cách điều trị sâu răng phụ thuộc vào mức độ và vị trí của chúng, có thể bao gồm:

Điều trị bằng fluoride: Đây là cách điều trị sâu răng ở giai đoạn đầu tiên, khi sâu răng chỉ ảnh hưởng đến men răng. Bác sĩ sẽ dùng một gel, kem, dung dịch hoặc miếng dán chứa fluoride để bôi lên răng bị sâu, giúp tái khoáng hóa và ngăn ngừa sâu răng lan rộng. Điều trị bằng fluoride thường được thực hiện tại phòng khám nha khoa hoặc có thể sử dụng các sản phẩm chứa fluoride tại nhà theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Trám răng: Đây là cách điều trị sâu răng ở giai đoạn tiếp theo, khi sâu răng đã ăn sâu vào ngà răng. Bác sĩ sẽ dùng dụng cụ nha khoa để nạo sạch vết sâu và trám răng lại bằng một vật liệu như composite, sứ, kim loại hoặc vàng. Trám răng giúp khôi phục lại hình dạng và chức năng của răng, ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập và bảo vệ tủy răng.
Lấy tủy răng: Đây là cách điều trị sâu răng ở giai đoạn nặng, khi sâu răng đã ăn vào tủy răng, gây viêm nhiễm và đau nhức. Bác sĩ sẽ dùng dụng cụ nha khoa để khoan răng, lấy tủy răng bị nhiễm trùng và các mô bị tổn thương ra khỏi răng. Sau đó, bác sĩ sẽ làm sạch và trám kín khoang tủy răng bằng một vật liệu như gutta-percha. Cuối cùng, bác sĩ sẽ trám răng hoặc bọc răng sứ để bảo vệ răng.
Nhổ răng: Đây là cách điều trị sâu răng cuối cùng, khi sâu răng đã gây hư hại quá nhiều cho răng và không thể cứu chữa được. Bác sĩ sẽ dùng dụng cụ nha khoa để nhổ răng bị sâu ra khỏi nướu. Nhổ răng có thể gây ra một số biến chứng như chảy máu, nhiễm trùng, đau nhức, xương hàm bị suy giảm hoặc răng xung quanh bị lung lay. Do đó, nếu nhổ răng, bạn nên thay thế răng bị mất bằng một phương pháp nào đó, như cấy ghép răng, cầu răng hay răng giả.

Cách Phòng Ngừa Sâu Răng

Đánh răng thường xuyên: sử dụng kem đánh răng có chứa florua, đánh răng ít nhất 2 lần 1 ngày, lý tưởng nhất là sau mỗi bữa ăn. Dùng chỉ nha khoa, tăm nước. Để làm sạch kẽ răng, dùng chỉ nha khoa, tăm nước ít nhất 1 lần mỗi ngày.
Dùng nước súc miệng: nếu bạn có nguy cơ cao bị sâu răng, nha sĩ có thể khuyên bạn nên sử dụng nước súc miệng có chứa florua.
Thăm khám nha khoa thường xuyên: làm sạch răng chuyên nghiệp và kiểm tra răng miệng thường xuyên, có thể giúp ngăn ngừa hoặc phát hiện sớm sâu răng.
Trám bít hố rãnh: chất trám bít là một lớp phủ nhựa bảo vệ được áp dụng cho bề mặt nhai của răng hàm. Nó bịt kín các rãnh và vết nứt có xu hướng thu thập thức ăn, bảo vệ men răng khỏi mảng bám và axit. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) khuyến nghị dùng chất bịt kín cho tất cả trẻ em trong độ tuổi đi học.
Uống một ít nước máy: hầu hết các nguồn cung cấp nước công cộng đều có bổ sung florua, có thể giúp giảm sâu răng đáng kể. Nếu bạn chỉ uống nước đóng chai không chứa chất florua, bạn sẽ bỏ lỡ những lợi ích của florua.
Tránh ăn vặt và nhấm nháp thường xuyên: bất cứ khi nào bạn ăn hoặc uống đồ uống không phải là nước, sẽ giúp vi khuẩn trong miệng tạo ra axit có thể phá hủy men răng. Nếu bạn ăn nhẹ hoặc uống đồ ngọt suốt cả ngày, răng của bạn sẽ bị tấn công liên tục.
Ăn thức ăn có lợi cho răng: một số loại thực phẩm và đồ uống tốt cho răng của bạn hơn những loại khác. Tránh thức ăn mắc kẹt trong các rãnh và lỗ trên răng trong thời gian dài hoặc chải răng ngay sau khi ăn. Tuy nhiên, các loại thực phẩm như trái cây và rau quả tươi làm tăng tiết nước bọt và cà phê không đường, trà và kẹo cao su không đường giúp làm sạch các mảnh thức ăn.
Điều trị kháng khuẩn: nếu bạn đặc biệt dễ bị sâu răng do mắc một số bệnh, nha sĩ có thể khuyên bạn nên dùng nước súc miệng kháng khuẩn đặc biệt hoặc các phương pháp điều trị khác để giúp giảm vi khuẩn có hại trong miệng.
Phương pháp điều trị kết hợp: nhai kẹo cao su không đường cùng với florua theo toa và nước súc miệng kháng khuẩn có thể giúp giảm nguy cơ sâu răng.

tránh xa các thức phẩm gây hại cho răng

Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệusâu răng nào, đừng ngần ngại đến gặp nha sĩ để được kiểm tra, chẩn đoán tình trạng răng. Thăm khám nha khoa thường xuyên, xây dựng thói quen đánh răng và dùng chỉ nha khoa tốt là biện pháp bảo vệ tốt nhất giúp bạn chống lại sâu răng. Nha Khoa Răng Xinh là cơ sở phòng khám uy tín về các dịch vụ chăm sóc và điều trị răng miệng toàn diện tại Hà Tĩnh. Bạn có thể liên hệ với Nha Khoa Răng Xinh qua số điện thoại: 0886234688. Email: nkrangxinh12@gmail.com . Truy cập website: https://nhakhoarangxinh.com.vn/ hoặc fanpage: Nha Khoa Răng Xinh – Hà Tĩnh để biết thêm thông tin chi tiết và đặt lịch hẹn.